Wanneer u in een gebied woont waar het ’s winters nauwelijks vriest, dan zijn er geen extra maatregelen nodig om uw vijver te beschermen. Des te meer problemen heeft u wanneer u woont in een streek waar de temperatuur tot -20°C of meer kan dalen. Om schade te voorkomen zijn maatregelen nodig.

De gevaren zijn drieledig:

1. De meeste waterplanten zijn niet winterhard. Hoe dieper hun wortels onder water groeien, des te minder kou ze gewend zijn. Op de bodem van de vijver blijft het immers altijd warmer dan 0°C, dit komt door de warmte van de aarde . In sommige landen hoeft een vijver maar 30 cm diep te zijn om onderin vorstvrij te blijven, maar in Moskou kunt u de vijver beter 150 cm diep maken om een kans te hebben dat de waterlelie overleeft.

2. Ook het leven in de vijver mag niet bevriezen. Maar het grootste gevaar is verstikking. Als de vijver volledig dicht gevroren is kom het water niet meer in contact met de lucht, gevolg; geen zuurstof meer in het water. U zult het pas merken als het ijs begint te dooien en het water stinkt en heeft een vreemde geur. Dan is het meestal te laat voor de zwakste vijverbewoners.

3. De derde bedreiging is het materiaal waar de vijver mee gemaakt is. Wanneer u hard, breekbaar materiaal gebruikt heeft bij de constructie van de vijver zal deze waarschijnlijk door de kracht van het ijs scheuren vertonen. Water dat bevriest zet namelijk uit en dit oefent een enorme kracht uit. Er zijn weinig materialen die hiertegen bestand zijn. Hoe kan ik dit allemaal voorkomen?

De vijver diep genoeg maken

Maak de vijver minimum 50 cm diep zodat het ijs toch 30 cm van de bodem blijft. Het beste is met niveaus werken tussen 50 cm en 120 cm. Een kostbare oplossing is het water opwarmen, maar dit kan nogal oplopen dus niet aan te raden.

Een wak open houden

Het beste is om de hele winterperiode een wak in het ijs te houden, zo komt het water in contact met lucht en komt er zuurstof in het water. Meestal is dit genoeg voor alle leven in de vijver. Zeker niet doen: met een bijl of een hamer een gat in het ijs kloppen, door de druk van het water kunnen de vissen sterven en het gat vriest algauw weer dicht. Met een vijverpomp kun je het “warme” water (in de winter zakt het warmere water naar de bodem) naar boven pompen en zo een opening in het ijs houden.

Er zijn twee manieren om het warmere water naar boven te brengen: met een vijverpomp of met een luchtpomp. Veel verschil tussen beide manieren is er niet. De luchtpomp brengt echter nog extra zuurstof in het water, wat zeer gunstig is. Let wel op: het warme water dat je naar boven pompt doet het bodemwater afkoelen. Zorg er dus voor dat de pomp niet op het diepste punt van de vijver ligt. Anders zal bij een ondiepe vijver alles dichtvriezen met alle gevolgen van dien. Wat u ook kan doen is het water een beetje laten zakken tot ongeveer 5 cm onder het ijs. Deze luchtlaag zorg ervoor dat het ijs niet dikker wordt en is het ijs zelf is een goede isolatie.

Ook is het aan te raden wanneer de vijver dicht ligt met sneeuw deze te verwijderen. Dit omdat er onder het ijs nog planten aanwezig zijn en deze nog licht nodig hebben om te overleven